طرح میدان امام ارومیه با هدف بازسازی مناطق بمباران شده ارومیه که منطقه
وسیعی از محدوده املاک مجاور بازار قدیمیرا شامل می شود، کلنگ زنی شد اما
تاکنون به هدف بازسازی مورد نظر نرسیده است و تنها مجتمع تجاری آن در دهه
80 پایان یافت، همین بنا نیز به دلیل وجود مشکلات فراوان ساختاری و نمای
ظاهری قابل استفاده نیست.
به
اعتقاد برخی کارشناسان نمای ظاهری این طرح در مقابل مسجد تاریخی جامع
ارومیه تناسخ ندارد و بیم تخریب آن در ادامه عملیات وجود دارد، گذشته از
چگونگی وضعیت کنونی بنای ساخته، رکود این طرح 20 ساله و از بین رفتن سرمایه
ای که تاکنون برای آن هزینه شده، دغدغه ای بزرگی به شمار می رود، مطالبه
ای که مردم این شهر نزدیک به ربع قرن انتظار تحقق آن را دارند در بوته
فراموشی سپرده شده است.
نبود
سرمایه گذار عاملی است که از سوی برخی متولیان دلیل کندی روند اجرای طرح
عنوان می شود اما یک منبع آگاه با رد این موضوع گفت: سال 89 بنیاد تعاون
ناجا آمادگی خود را برای سرمایه گذاری و مشارکت در ساخت میدان امام ارومیه
(ره) اعلام کرد ولی با مخالفت اداره کل راه و شهرسازی روبرو شد.
این
منبع اظهار کرد: در نشستی مشترک بین مدیر کل راه و شهرسازی، معاون عمرانی
استاندار و مدیرعامل بنیاد تعاون قرار بر سرمایه گذاری بنیاد تعاون ناجا شد
و این بنیاد با هزینه کرد 6 میلیارد ریالی نسبت به تهیه نقشه اقدام کرد.
مخالفت با سرمایه گذاری ناجا
به
گفته این مطلع با وجود اینکه بنیاد تعاون ناجا حاضر به تملک واحدهایی از
میدان امام به اندازه سرمایه گذاری انجام شده بود اما اداره کل راه و
شهرسازی با طرح تهیه شده مخالفت کرد و همین امر موجب شد تا طرحی که براساس
برآورد ناجا تاکنون باید به پایان می رسید به صورت راکد باقی بماند و 6
میلیارد ریال از سرمایه این بنیاد نیز به هدر رفت.
مدیر
کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی نیز درباره طرح میدان امام ارومیه اظهار
کرد: هفته گذشته با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی و توافق دستگاه های
متولی اجرای طرح، ساخت میدان امام ارومیه (ره) به شهرداری واگذار و مقرر شد
تا پایان سال طرح مورد نظر آماده و در کمیسیون های مربوطه برای آغاز ساخت
به تایید برسد و این اداره کل تنها وظیفه نظارت عالیه را عهده دار شد.
«خلیل
محبت خواه» نبود سرمایه گذار توانمند را دلیل اصلی در رکود این طرح دانست و
افزود: اجرای طرح هزینه بالایی را نیاز دارد و سرمایه گذاری که بتواند از
عهده این میزان هزینه ها و از طرفی برآورده کردن انتظارات دولت برآید، وجود
ندارد.
رد هزینه کرد 120 میلیارد تومانی
وی
با رد اظهاراتی که از سوی برخی افراد مبنی بر هزینه کرد 120 میلیارد
تومانی در اجرای این طرح عنوان می شود، گفت: تاکنون 25 میلیارد تومان برای
تملک زمین های اطراف میدان هزینه شده که با احتساب اعتبار صرف شده برای
ساخت مجتمع نارون، کل میزان سرمایه گذاری انجام شده به بیش از 30 میلیارد
تومان نمی رسد.
مدیرکل
راه و شهرسازی با اظهار خوش بینی از واگذاری طرح به شهرداری برای برون رفت
از رکود آن گفت: دولت انتظار دارد در ساخت این میدان معماری اسلامی و
ایرانی آن رعایت شده و نقشه ساخت آن با طرح تفضیلی ارومیه مغایرت نداشته
باشد.
اهداف اقتصادی عامل مخالفت با ناجا
وی
در پاسخ به سوالی مبنی بر علت رد طرح بنیاد تعاون ناجا در ساخت این میدان
اضافه کرد: در طرح بنیاد نعاون تاجا تمرکز بر افزایش واحدهای تجاری در واحد
سطح و ارتفاع بود و به همین دلیل مورد موافقت قرار نگرفت.
محبت
خواه درخصوص هزینه 6 میلیارد ریالی بنیاد تعاون ناجا برای تهیه نقشه توسط
مشاور اظهار کرد: این میزان اعتبار برای ساخت میدانگاه هزینه شد که در حین
واگذاری به شهرداری نسبت به بازگرداندن آن به بنیاد اقدام خواهد شد.
مدیرکل
راه و شهرسازی استان با اشاره به نامناسب بودن معماری مجتمع نارون گفت:
این موضوع مورد آزردگی خاطر بسیاری از مسئولان و مردم قرار گرفته است که
دلیل آن به نظارت ضعیف اداره کل راه و شهرسازی وقت به چگونگی عملکرد مشاور
طرح در سال 77 برمی گردد اما می توان بدون تخریب نسبت به بازسازی و اصلاح
آن اقدام کرد.
طرح آماده است
شهردار
ارومیه نیز با بیان اینکه طرح ساخت میدان به موافقت کمیسیون ماده 5 رسیده
است، افزود: طرح مورد نظر برای ساخت میدان امام ارومیه آماده اجرا است که
بعد از واگذاری مالکیت از سوی اداره کل راه و شهرسازی به شهرداری به مرحله
اجرا درخواهد آمد.
«محمد
حضرت پور» اظهار کرد: برای دریافت مالکیت این میدان باید 25 میلیارد تومان
هزینه آزادسازی و 15 میلیارد تومان هزینه ساخت مجتمع ناورن و میدانگاه به
مجریان پرداخت شود که پیش بینی می شود در مجموع برای به عهده گرفتن این
مالیکت 50 میلیارد تومان باید پرداخت شود.
وی
با بیان اینکه طرح میدان امام ارومیه با الگوگیری از میدان امام اصفهان
اجرا خواهد شد، اضافه کرد: 3 سال پیش بنیاد تعاون ناجا تنها با رویکرد
اقتصادی برای سرمایه گذاری در ساخت این میدان اعلام آمادگی کرده بود که
براین اساس باید واحدهای تجاری افزایش می یافت اما مورد مخالفت قرار گرفت و
شهرداری نیز با این تصمیم موافق است.
شهردار
ارومیه با تاکید بر تکیه بر اهداف فرهنگی در اجرای طرح میدان امام افزود:
برخلاف طرح بنیاد تعاون ناجا شهرداری اجازه افزایش طبقات میدان را نخواهد
داد و میدان به صورت دو طبقه تجاری که شامل 15 هزار مترمربع فضای تجاری و
میدانگاهی و 20 هزار مترمربع پارکنیگ است، اجرا خواهد شد.
وی
یادآور شد: در طرح شهرداری حسینیه مسجد جامع نیز بازسازی خواهد شد و دو
گنبد مسجد جامع و اعظم بعنوان نمادهای فرهنگی و مذهبی مهم ارومیه در مقابل
یکدیگر رخ نمایی خواهند کرد.
این
مقام مسئول در خصوص تناسخ مجتمع نارون با فضای مذهبی میدان و مغایرت آن با
اصول معماری اسلامی اظهار کرد: برابر توافق انجام شده با نماینده ولی فقیه
در استان بخش هایی از این بنا بدون آنکه تخریب شود، بازسازی شده و به
ساختمانی مطابق با معیارهای اسلامی تغییر چهره خواهد داد.
حضرت
پور در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی تامین سرمایه مورد نیاز برای ساخت
میدان امام گفت: اولویت نخست شهرداری جذب سرمایه گذار است اما با توجه به
اینکه سرعت اجرای طرح مورد تاکید قرار دارد، در صورت نبود سرمایه گذار از
طریق دریافت تسهیلات بانکی ساخت میدان را به صورت ضربتی آغاز خواهیم کرد.
استقبال از یکدست شدن مالکیت
مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان آذربایجان غربی که یکی از مشارکت کنندگان ساخت طرح میدان امام ارومیه به شمار می رود، گفت: در
سفر اخیر معاون وزیر و مدیرعامل شرکت زمین و مسکن به آذربایجان غربی در
جلسه مشترک بین استاندار، مدیر کل راه و شهرسازی و شهردار ارومیه مقرر بر
انتقال مالیکت از اداره کل راه و شهرسازی به شهرداری ارومیه شد که این
یکدست شدن مالکیت موجب می شود بسیاری از دست اندازهای روند اجرای طرح برطرف
شود، با این تغییر مالکیت، طرح میدان امام در اختیار شهرداری و اشخاص
حقیقی قرار می گیرد و با تملک باقیمانده اراضی شهرداری تنها مالک آن خواهد
شد.
«امیر
ابراهیمی» با اشاره به دلایل مخالفت با سرمایه گذاری بنیاد تعاون ناجا در
این طرح اظهار کرد: مخالفت با طرح بنیاد تعاون ناجا از سوی اداره کل راه و
شهرسازی بود که در طرح خود پیشنهاد افزایش میزان واحدهای تجاری را داده
بودند که در اصل مخالف اصلی آن استاندار وقت بود که با خواهان تغییر در
تراکم بافت نبودند.
طرح بنیاد ناجا غیراصولی بود
ما
خواستار کاهش میزان کاربری های تجاری و افزایش میادین و فضای باز طرح
هستیم که با طرح بنیاد تعاون ناجا این هدف تحقق نمی یافت، از این رو بدلیل
اینکه ادامه طرح با شاخصه های مورد نظر متولیان، برای بنیاد تعاون ناجا
توجیه اقتصادی نداشت، رغبت خود را برای مشارکت و سرمایه گذاری در طرح از
دست دادند.
وی
ادامه داد: این میدان بدلیل قرارگیری در بافت میراث فرهنگی و مذهبی
ارومیه، نباید ارتفاعی بیش از 5/7 متر داشته باشد و در عمق میدان هم نمی
توان تجاوز کرد، در حالیکه طرح بنیاد تعاون ناجا به عرض و ارتفاعی بیش از
این میزان نیاز داشت و مورد موافقت قرار نگرفت.
مدیرعامل
شرکت عمران و مسکن سازان آذربایجان غربی با اشاره به رویکرد این مجموعه
برای ساخت این میدان افزود: این میدان باید به محل یادمانی برای ارومیه
تبدیل شود و نگاه شهری و خدماتی در آن به میزان حداکثری باشد، این میدان به
یک طرح حکومتی تبدیل شود، مجریان باید سعی کنندگان در ساخت این طرح بیشتر
فضای شهری و عمومی را در نظر بگیرند و در ساخت آن به تقویت بازار توجه
داشته باشند.
بخش خصوصی، راه چاره
وی
اصلی ترین دلیل رکود طرح میدان امام را مشکل مدیریتی و تامین منابع مالی
بود عنوان کرد و گفت: مشکل مدیریتی از این نظر که چرا تاکنون نباید نسبت
به شناسایی سرمایه گذار مستعد و واگذاری به آن اقدام شود؟ در حالیکه اگر به
بخش خصوصی واگذاری می شد این طرح باید سال های پیشتر به پایان می رسید.
ابراهیمی
اضافه کرد: مردم و بازاریان می توانند بعنوان ظرفیت سرمایه ای بزرگی برای
شهرداری مطرح باشند، شهرداری می تواند با مشارکت مردم اعتبار مورد نیاز
برای اجرای طرح را تامین کنند که اگر اجرای طرح به شرکت عمران و مسکن سازان
واگذار شود، این شرکت نسبت به عرضه سهام در بین مغازه داران و سایر
شهروندان اقدام خواهد کرد که در قبال این تفاهم نامه نه تنها از سود اتصادی
مجتمع بهره مند می شوند بلکه مجوزهای لازم برای نوسازی واحدهای تجاری خود،
افزایش طبقه و زیرزمین را مطابق با شرایطی که قانون اجازه داده است،
دریافت خواهند کرد و شهرداری موظف خواهد شد ر اساس ماده 8 قانون نوسازی
بافت فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی عوارض پروانه را تقسیط و یا تهاطی کند.
غلو در بنای نارون میدان امام
وی
در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تکلیف ساختمانی که به لحاظ معماری تناسخی
با معماری اسلامی و ایرانی ندارد، چه می شود؟ اظهار کرد: این بنا با توجه
به الگوی معماری ارومیه که در آن سال ها به صورت خانه های شیروانی بود
ساخته شده است اما بدلیل ضعف در نظارت و عدول مشاور از طرح و نقشه اولیه و
دخل و تصرفی که در آن انجام شد، اندکی غلو را در بنای نارون شاهد هستیم که
قابل بازبینی است.
در
اصل این بنا ساختمان کتابخانه بود که متاسفانه مجریبان بدون توجه به طرح
اولیه آن را ساختمان تجاری و با شکل و شمایلی غیرواقعی تبدیل کردند.
مدیرعامل
شرکت عمران و مسکن سازان آذربایجان غربی تخریب و بازسای آن را غیر منطقی
دانست و گفت: باید با نگاه تخصصی تنها نسبت به بازسازی و اصلاح سقف بنا و
قوسی کردن آن اقدام شود، تخریب آن اتلاف سرمایه است.
به
گفته این مقام مسئول به جز 25 میلیارد تومانی که برای تملک اراضی هزینه
شده است، ساخت این طرح سرمایه ای بیش از 35 میلیارد تومان را می طلبد.