آوازه فرش دستباف خطه آذربایجان غربی به علت جایگاه ویژه و نقش مهمی که برای تحقق استقلال ارزی و توسعه صادرات دارد زبان زد خاص و عام است اما بروز مشکلات عدیده ای که قالیبافان، این فعالان عرصه فرش با آنها دست و پنجه نرم می کنند باعث شده تا این صنعت گرانبها به انزوا کشیده شود.
صنعت فرش در کشورمان به عنوان یکی از صنایع شاخص به شمار می رود و آذربایجان غربی یکی از مراکز مهم تولید فرش دستباف در کشور است.
در
استان آذربایجان غربی بیشترین تراکم بافندگی در شهرستان های ارومیه، خوی،
تکاب، بوکان و مهاباد است و طرح های ریز ماهی خوی و افشار تکاب شهرت
جهانی دارند اما پایین بودن توان مالی برای تامین مواد اولیه و حمایت
نکردن از فرشبافان و هزاران هزار مشکل ریز و درشت حل نشده ای که قالیبافان
دارند در درازمدت آسیب های جدی متوجه صنعت فرش آذربایجان غربی کرده است.
جمعیت تولیدکنندگان فرش در حال کاهش است
بروز مشکلات زیاد در صنعت فرش و گاها عدم توجه مسئولین ذیربط جهت حل و رفع مشکلات قشر زحمت کش قالیبافان باعث شده تا قالیبافان فعالیت در این حوزه را کنار گذاشته و عدم برخورداری از بیمه قالیبافی برای همه فرشبافان واقعی، عدم تسهیلات بانکی و عدم هم‌گرایی در میان فرشبافان از مشکلاتی است که مانعی برای ارتقای صنعت فرش دستباف شده است.
اسد درویشی در گفت و گو با خبرنگار این رسانه در رابطه با مشکلات قالیبافان در استان گفت: هم اکنون در سطح استان حدود 72 هزار نفر قالیباف به صورت فعال در این حوزه فعالیت می کنند که تا اوایل سال 93 از این تعداد 25 هزار نفر تحت پوشش بیمه قالیبافی بودند.
19 هزار و 500 نفر از بیمه قالیبافی استفاده می کنند
وی با بیان اینکه در حال حاضر 19 هزار و 500 نفر بیمه هستند، افزود: مهرماه سال 93 از سوی سازمان تأمین اجتماعی کشور ابلاغ شد که فرآیند پذیرش بیمه قالیبافی جدید عملاً متوقف و حتی 40 درصد بیمه شدگان فعلی باید حذف شوند.
رئیس اداره فرش سازمان صنعت معدن تجارت آذربایجان غربی در توضیح علت این اقدام اظهار کرد: در سالهای گذشته دولت بابت بیمه قالیبافی یارانه پرداخت و به حساب سازمان تأمین اجتماعی واریز می کرد ولی از سال 93 این رقم اختصاص داده شده به بیمه قالیبافی کفاف تمام قالیبافان را نکرد.
وی تصریح کرد: اضافه اعتبار درخواستی جهت بیمه قالیبافان از سوی سازمان تأمین اجتماعی از سوی دولت تأمین نشد و این باعث شد تا فرآیند پذیرش بیمه قالیبافان جدید متوقف شود.
مشکل اصلی بحث کسری بودجه دولت است
درویشی با بیان اینکه بودجه اختصاص داده شده به سازمان تأمین اجتماعی کشور و استان حتی کفاف بیمه شدگان فعلی را هم نمی کند، گفت: باید از قالیبافان فعلی آنهایی هم که غیرفعال هستند حذف شوند تا خدمات به نفرات باقی مانده فعال ارائه شود.
وی با اشاره به اینکه به هیچ وجه راضی به بدون بیمه ماندن قالیبافان و حذف بیمه شدگان نیستیم، افزود: مشکل اصلی بحث کسری بودجه دولت است.
رئیس اداره فرش سازمان صنعت معدن تجارت آذربایجان غربی گفت: تا زمانیکه این قضیه حل نشود قادر به اتخاذ راهکار مطمئن و بلندمدت در این مورد نیستیم و از آنجا که این مشکل سراسری است دولت باید برای سال آینده برای حل این مشکل بودجه لازم را اختصاص دهد.
تولید سالانه 280 هزار متر فرش در آذربایجان غربی
وی تولید سالانه فرش در آذربایجان غربی را 280 هزار متر عنوان کرد و گفت: برآورد ارزش این مقدار تولید برای استان در سال 93حدود 20 میلیون دلار بوده است.
درویشی به علت عدم برآورد دقیق ارزآوری صادرات فرش از استان اشاره کرد و افزود: اولا صادرات فرشهای تولید شده از طریق صادرکنندگان استانی انجام نمی شود و ثانیا صادرات فرش از طریق گمرکات سایر استانها انجام می شود.
زنان 50 درصد جمعیت قالیبافان آذربایجان غربی را تشکیل می دهند
رئیس اداره فرش سازمان صنعت معدن تجارت آذربایجان غربی در پاسخ به تفکیک جنسیتی قالیبافان گفت: در جنوب استان بالاخص در شهرستانهای تکاب، میاندوآب و شاهین دژ اکثر قالیبافان زن ولی در شمال استان مثلا خوی قریب به اتفاق قالیبافان مرد هستند ولی در کل حدود 50 درصد جمعیت قالیبافان را زنان تشکیل می دهند.