رفتن بر سر چشمه سارها در صبح آخرین چهارشنبه سال

همانطور که هر منطقه و قومی آئین مخصوص به خود را در ایام نوروز دارند،مردم آذربایجان ومیاندوآب نیز با آئین های خاصی این ایام را گرامی می دارند.

یکی از این آئین ها زیبا ونیکو،رفتن بر سر چشمه ورودخانه است که در صبح روز آخرین چهارشنبه سال انجام می دهند ودر میاندوآب مردم با حضور در ساحل رودخانه های زرینه رود وسمینه رود این رسم را به جای می آورند.

 صبح روز چهارشنبه دم دمای طلوع آفتاب مردم شهرها و روستاها از بزرگ گرفته تا افراد کوچک، دسته دسته بر سر رودخانه ها و چشمه‌سارها رفته و ضمن شادی و روشن کردن آتش،سه یا هفت بار از روی آب می‌پرند و برای خود در سال جدید آرزوی سلامتی می‌کنند.

گروهی نیز با اعتقاد بر این که آب‌ها هنگام تحویل سال از نو متولد می‌شوند، کوزه‌های کهنه خود را شکسته و کوزه‌های تازه را با آب پر می‌کنند تا بعدا در سال جدید به کنج اتاق‌ها بپاشند یا در مشک بریزند یا چایی دم کنند و به این ترتیب ضمن دور کردن قضا و قدر الهی برای آنها در سال جدید مایه برکت باشد.

مردم  اعتقاد دارند که با این کار، سال جدید، سالی سرشار از روشنی و زلالی و پاکی خواهد بود. چون آب مایع حیات و نشانه ی روشنی است.

در برخی روستاهای منطقه هنوز رسم رفتن به سر چشمه و آب تازه آوردن باقی است، در گذشته نه چندان دور برای این روز مردم لباس های تر و تمیز و تازه خود را می پوشیدند و کوزه تازه ای که در بین اقلام خرید چهارشنبه قرار داست از آب تازه پر می کردند و چایی صبحانه روز چهارشنبه شان از همان آب تهیه می شد.

در مورد این آئین می توان گفت که ، در آذربایجان، ۴ چهارشنبه آخر سال جشن گرفته می شود. بر اساس باورهای مردم آذربایجان اولین چهارشنبه اسفند ماه چهارشنبه باد، دومین آن چهارشنبه خاک، سومین چهارشنبه آتش و چهارمین آن چهارشنبه آب می باشد. اعتقاد بر این است که در این زمان از یخ بستن خاک کاسته می‌شود و زمین نفس می‌کشد.

در بین چهارشنبه های آخر سال، مفصل ترین مراسم، متعلق به آخرین چهارشنبه سال یعنی چهارشنبه سوری می باشد. گفته می شود که در این چهارشنبه به خاک، بخار و گرمی نفوذ می کند و زمین از خواب زمستانی بیدار می شود.

در چهارشنبه آخر سال، مراسم، آیین ها، بازیها و جشن های زیادی برگزار می گردد. اما همه اینها به معنی ابدیت، جاودانگی و امید می باشد. اهالی منزل قبل و با بعد از خوردن شامی که به این مناسبت پخته شده است، آداب و رسوم متفاوتی را اجرا می کنند. البته برخی از این آداب و رسوم هم به بعد از شام موکول می گردد.

بیشتر آداب چهارشنبه سوری با مضمون اصلی نو شدن، رهایی از بیماری و مشکلات سال گذشته و دور کردن بدشگونی، پلیدی و افکار ناپسند از خانه و خانواده است.